Τι είναι η ελκώδης κολίτιδα;
Η ελκώδης κολίτιδα δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια φλεγμονώδη νόσος του εντέρου που συνήθως επηρεάζει την περιοχή του παχύ εντέρου. Συγκεκριμένα, το παχύ έντερο αποτελεί μέρος του γαστρεντερικού συστήματος, από το δίεσο (ή κόλον) και συνδέεται με το πρωκτό.
Μερικά από τα συμπτώματα της ελκώδης κολίτιδας που μπορεί να συναντήσει ο ασθενής είναι αλλαγές στα κινήσεις του εντέρου, αιμορραγίες στα κόπρανα, αδυναμία, απώλεια βάρους αλλά και πόνο στην περιοχή της κοιλιάς. Τέλος, η διάγνωση πραγματοποιείται συνήθως μέσω συστηματικής κολονοσκόπησης.
Ποια είναι τα αίτια εμφάνισης ελκώδης κολίτιδας;
Η ελκώδης κολίτιδα μπορεί να αναπτυχθεί από αρκετούς και διάφορους παράγοντες. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως τα πραγματικά αίτια εμφάνισης ελκώδης κολίτιδας δεν είναι ακριβής. Ωστόσο τα αίτια διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο καθώς η καθημερινότητα και οι συνήθειες του καθενός από εμάς αλλάζουν σημαντικά. Παρακάτω παρουσιάζονται αναλυτικά τα πιο συχνά αίτια εμφάνισης ελκώδης κολίτιδας:
Γενετικοί παράγοντες
Η γενετική προδιάθεση αναφέρεται στον όρο που χρησιμοποιούν και οι περισσότεροι άνθρωποι στις μέρες μας κληρονομικότητα. Επομένως ένας ασθενής που έχει οικογενειακή ιστορία της ελκώδης κολίτιδας είναι πολύ πιθανό να την εμφανίσει και ο ίδιος.
Διατροφή
Σε πολλές παθήσεις όλοι οι γιατροί τονίζουν συνεχώς πόσο σημαντική είναι μια καλή και ισορροπημένη διατροφή. Παρομοίως και στην περίπτωση μας παρατηρούνται κάποιοι “περιορισμοί” για την αποφυγή εμφάνισης της ελκώδης κολίτιδας, αν και η συσχέτιση αυτή δεν είναι πάντα σαφής.
Ανοσοποιητική αντίδραση
Κυριαρχεί μια υπόθεση ότι η ελκώδης κολίτιδα είναι αποτέλεσμα υπερακτινοποίησης του ανοσοποιητικού συστήματος. Τι σημαίνει όμως αυτό; Στην πραγματικότητα το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στο παχύ έντερο ως αντίδραση σε έναν άγνωστο εχθρό.
Περιβαλλοντικοί Παράγοντες
Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο εμφάνισης της νόσου. Τέτοιοι παράγοντες μπορεί να είναι το στρες και άλλες παρόμοιες καταστάσεις.
Ποια είναι τα πιο συνήθη συμπτώματα κατά την εμφάνιση ελκώδης κολίτιδας;
Στην περίπτωση της ελκώδης κολίτιδας παρατηρούνται αρκετά συμπτώματα, τα οποία μπορούν να ποικίλουν ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάστασης αλλά και τον οργανισμό του κάθε ατόμου. Τα πιο συνήθη συμπτώματα παρουσιάζονται παρακάτω:
Διάρροια
Η διάρροια είναι ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα που παρατηρούνται κατά την εμφάνιση της ελκώδους κολίτιδας. Ωστόσο μπορεί να συνοδεύεται από αιμορραγία και κόπρους με βρωμώδη εμφάνιση.
Πόνος στην κοιλιά
Ο πόνος στην κοιλιά είναι ένα σύμπτωμα που αρκετοί το παραμελούν γιατί συνήθως το στηρίζουν στο ότι μπορεί να έφαγαν κάτι που τους πείραξε. Στην περίπτωση όμως που ο πόνος είναι επίμονος, αυξανόμενος ή συνοδευόμενος από αίσθημα φουσκώματος, μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα που σχετίζεται με τον ελκώδη κολίτιδα. Αυτό που μπορεί να βοηθήσει έναν ασθενή να καταλάβει αν ο πόνος οφείλεται σε ελκώδη κολίτιδα είναι ότι μπορεί να είναι κολικοειδής και σχετικός με τις κινήσεις του εντέρου.
Εξάνθημα στο στόμα
Μπορεί να ακουστεί περίεργο αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις κάποιοι ασθενείς εμφανίζουν εξάνθημα στο στόμα, που μπορεί να είναι αποτέλεσμα φλεγμονής.
Απώλεια βάρους
Αν ο ασθενής δεν βρίσκεται σε κατάσταση απώλειας βάρους με κάποια διατροφή αλλά παρατηρεί απώλεια βάρους χωρίς κατανοητό λόγο μπορεί να είναι ένα ακόμη σύμπτωμα που σχετίζεται με την ελκώδης κολίτιδα. Οι ασθενής χάνουν βάρος λόγω απώλειας όρεξης και μειωμένης απορρόφησης τροφίμων.
Πυρετός
Από της νόσους που εμφανίζονται στην περιοχή του εντέρου ο πυρετός είναι σύμπτωμα εμφάνισης της ελκώδης κολίτιδας. Ωστόσο αν ο ασθενής θα εμφανίσει όντως συμπτώματα πυρετού εξαρτάται από τον οργανισμό του και από τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Κόπωση
Η εμφάνιση της κόπωσης είναι συχνή. Συγκεκριμένα ορισμένοι ασθενείς μπορεί να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην απορρόφηση της ενέργειας από τη διατροφή τους.
Τι εξετάσεις απαιτούνται για την έγκαιρη διάγνωση ελκώδης κολίτιδας;
Η σωστή και έγκαιρη διάγνωση της ελκώδης κολίτιδας είναι κρίσιμη ώστε να ληφθεί ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης της. Παρακάτω παρουσιάζονται αναλυτικά οι διάφορες εξετάσεις και διαδικασίες που μπορούν να αξιοποιηθούν για τη διάγνωση της ελκώδης κολίτιδας:
Αιματολογικές εξετάσεις
Οι αιματολογικές εξετάσεις είναι μια εξέταση ρουτίνας. Έτσι ο γιατρός μπορεί να πραγματοποιήσει αιματολογικές εξετάσεις για να ελέγξει τα επίπεδα αίματος και να αξιολογήσει τη γενική κατάσταση του ασθενούς. Αναλύσεις αίματος μπορούν να δείξουν ενδείξεις φλεγμονής, αναιμίας, και άλλων προβλημάτων.
Κολονοσκόπηση
Η κολονοσκόπηση είναι μια διαδικασία κατά την οποία ο γιατρός λαμβάνει πρόσβαση στο παχύ έντερο με τη βοήθεια ενός εύκαμπτου σωλήνα που στην άκρη του διαθέτει κάμερα, ώστε να ελέγξει τον εσωτερικό του.
Πρωκτική σκοποκοπία
Η συγκεκριμένη εξέταση εστιάζεται στον πρωκτικό τομέα και χρησιμοποιείται ώστε να εξεταστεί η κατάσταση του εντέρου στην περιοχή αυτή.
Ακτινογραφία με στοιχεία βαρύτητας
Ο γιατρός μπορεί να κρίνει απαραίτητη την ακτινογραφία με στοιχεία βαρύτητας. Γιατί όμως; ορισμένες φορές, οι ακτινογραφίες με στοιχεία βαρύτητας μπορούν να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση του παχέος εντέρου που μπορούν να δώσουν απαντήσεις σε διάφορα ερωτήματα του γιατρού.
Τέλος, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως η επιλογή της κατάλληλης εξέτασης ή εξετάσεων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των συμπτωμάτων, του ιστορικού υγείας και την κατάσταση του ασθενούς.
Τι περιλαμβάνει η θεραπεία για την ελκώδης κολίτιδα;
Για να παρθεί απόφαση για την κατάλληλη θεραπεία για την ελκώδη κολίτιδα εξαρτάται από τον οργανισμό, τη γενική κατάσταση του ασθενούς αλλά και τη σοβαρότητα της κατάστασης. Παρακάτω παρουσιάζονται οι μέθοδοι θεραπείας που υπάρχουν:
Φαρμακευτική θεραπεία
Εφόσον ο ασθενής διαγνωστεί με ελκώδης κολίτιδα ο γιατρός συνταγογραφεί αντιφλεγμονώδη φάρμακα και κορτικοστεροειδή που χρησιμοποιούνται για την ελάφρυνση της φλεγμονής σε επιθετικές περιπτώσεις της νόσου.
Αντιβιοτική θεραπεία
Αν ο γιατρός μέσω των εξετάσεων που θα πραγματοποιήσει στον ασθενή διαπιστώσει ότι υπάρχει κάποιου είδους λοίμωξη λοίμωξη, ενδέχεται να χορηγηθούν αντιβιοτικά φάρμακα για την αντιμετώπιση της.
Χειρουργική επέμβαση
Όταν η κατάσταση του ασθενούς δεν βελτιώνεται με τη φαρμακευτική θεραπεία και η νόσος επιμένει με σοβαρά συμπτώματα η μόνη επιλογή για αντιμετώπιση της είναι η χειρουργική επέμβαση. Σε ορισμένες περιπτώσεις χειρουργικών επεμβάσεων ο χειρούργος μπορεί να αφαιρέσει το φλεγμονώδες τμήμα του παχέος εντέρου.
Πώς γίνεται η χειρουργική επέμβαση; Ποια η διαδικασία;
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω η χειρουργική επέμβαση για αντιμετώπιση της ελκώδης κολίτιδας μπορεί να είναι απαραίτητη σε ορισμένες περιπτώσεις, ειδικά όταν οι συμπτώματα είναι σοβαρά, υπάρχουν επιπλοκές και φυσικά η φαρμακευτική θεραπεία δεν είναι αποτελεσματική. Παρακάτω παρουσιάζεται η συνολική διαδικασία ενός τέτοιου χειρουργείου:
Προετοιμασία
Μια μέρα πριν από την επέμβαση, ο ασθενής θα πρέπει να υποβληθεί σε προετοιμασία. Συγκεκριμένα δεν θα πρέπει να φάει καθόλου αλλά να επιτύχει και τον καθαρισμό του παχέος εντέρου με έναν ειδικό φάρμακο, το καθαρκτικό. Με αυτόν τον τρόπο θα μειωθεί ο κίνδυνος μολύνσεων κατά την επέμβαση.
Χειρουργική Επέμβαση
Για τη χειρουργική επέμβαση στην περίπτωση της ελκώδης κολίτιδας υπάρχουν τρεις τρόποι για να πραγματοποιηθεί ανάλογα με την κατάσταση του ασθενούς και της νόσου. Συγκεκριμένα:
• Συντηρητική Χειρουργική (Στοματική Απόφαση)
Κατά τη διάρκεια της συντηρητικής χειρουργικής επέμβασης (στοματική απόφαση), ο χειρουργός αφαιρεί το περισσότερο τμήμα ή όλο το παχύ έντερο και δημιουργεί μια στοματική ανοιγματική παροχή (στοματικό) από το κοιλιακό τοίχωμα. Αυτή η παροχή συλλέγει τα κοπράνα, αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο αυτά απομακρύνονται από το σώμα. Τέλος, ο ασθενής θα χρειαστεί να χρησιμοποιεί τσέπη ή κολοστομία για να συλλέγει τα κοπράνα.
• Πρόσθια Αποσύνδεση (Πρόσθιο Στοματικό)
Στην περίπτωση της πρόσθιας αποσύνδεσης (πρόσθιο στοματικό), ο χειρουργός δημιουργεί μια τσέπη εσωτερικά στο κοιλιακό τοίχωμα, που λειτουργεί ως αντικαταστατικό παχύ έντερο. Αυτή η επιλογή επιτρέπει στον ασθενή να απαλλαγεί από τη στοματική παροχή.
• Κολεκτομή (Επέκταση του Στοματικού)
Κατά τη διάρκεια αυτής της τεχνικής επέμβασης, ο χειρουργός αφαιρεί τον περισσότερο ή όλο το παχύ έντερο όμοια με την πρώτη περίπτωση μόνο που συνδέει το παροχετικό έντερο απευθείας στο πρωκτικό άνοιγμα. Με αυτό τον τρόπο επιτρέπει στον ασθενή να απαλλαγεί από στοματική παροχή και να διατηρεί τη φυσιολογική οδό απόκρισης.
Φυσικά, η απόφαση για τον τύπο της χειρουργικής επέμβασης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως είναι η σοβαρότητα της νόσου, της γενικής κατάστασης του ασθενούς και των προτιμήσεών του. Ωστόσο η τελική απόφαση γίνεται συνήθως μετά από διεξοδική συζήτηση με τον χειρουργό.
Πονάει μια επέμβαση για αποκατάσταση ελκώδης κολίτιδας;
Πριν αναφερθούμε στον πόνο, είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως κατά την διάρκεια του χειρουργείου γίνεται τοπική αναισθησία επομένως αναφερόμαστε στον μετεγχειρητικό πόνο. Όπως έχουμε αναφέρει αρκετές φορές και παραπάνω ανάλογα με τον ασθενή, τον τύπο της επέμβασης και την εκτελεστική τεχνική που χρησιμοποιείται ο πόνος καθορίζεται ανάλογα. Όπως σε κάθε επέμβαση έτσι και στην περίπτωση μας ο πόνος είναι ένα φυσιολογικό σύμπτωμα αλλά η ένταση και η διάρκειά του μπορεί να διαφέρει.
Ο γιατρός μετά το πέρας της χειρουργικής επέμβασης παρέχει αναλγητικά και περίθαλψη για τη διαχείριση του πόνου κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης. Τέλος, ο ασθενής είναι σημαντικό να ακολουθήσει τις οδηγίες του γιατρού του ώστε να μειώσει τον πόνο αλλά και αν επιτύχει ταχύτερη ανάρρωση.
Πόσος είναι ο χρόνος αποθεραπείας και αποκατάστασης μετά από επέμβαση για αντιμετώπιση ελκώδης κολίτιδας;
Σημαντικοί παράγοντες για να υπολογιστεί ο ακριβές χρόνος αποθεραπείας και αποκατάστασης μετά από μια επέμβαση για αντιμετώπιση της ελκώδης κολίτιδας είναι ο τύπος της επέμβασης, της εκτελεστικής τεχνικής, της ηλικίας, της γενικής υγείας του ασθενούς αλλά και το αν προέκυψαν επιπλοκές. Παρόλα αυτά ο μέσος χρόνος αποθεραπείας και αποκατάστασης για τους περισσότερους ασθενείς κυμαίνεται από μερικές εβδομάδες έως μερικούς μήνες χωρίς να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν περιπτώσεις με μακροχρόνιες διαδικασίες αποκατάστασης.
Τι περιλαμβάνει η αποθεραπεία μετά το χειρουργείο για αντιμετώπιση ελκώδης κολίτιδας;
Για μια σωστή αποθεραπεία μετά το χειρουργείο για αντιμετώπιση της ελκώδης κολίτιδας υπάρχουν συγκεκριμένα βήματα που ο κάθε ασθενής θα πρέπει να ακολουθήσει. Πιο συγκεκριμένα, η αποθεραπεία μετά από την πραγματοποίηση ενός τέτοιου χειρουργείου στοχεύει στη διαχείριση τυχόν παρενεργειών και την πρόληψη της επανεμφάνισης της. Παρακάτω παρουσιάζονται αναλυτικά τα κύρια βήματα μετά τη χειρουργική επέμβαση για αντιμετώπιση της ελκώδης κολίτιδας:
Συχνής παρακολούθηση
Ο ασθενής υποβάλλεται σε τακτικές επανελέγχους και εξετάσεις προκειμένου ο γιατρός να παρακολουθεί προσεκτικά την πορεία της ανάρρωσης και να βεβαιωθεί ότι δεν έχουν προκύψει τυχόν επιπλοκές με όλη τη διαδικασία.
Διατροφικές συνήθειες
Καλό θα είναι ο ασθενής να συμβουλευτεί έναν διατροφολόγο ώστε να αξιολογήσει τις διατροφικές ανάγκες του και να καθοδηγήσει σωστά με μια προτεινόμενη διατροφή. Μετά το πέρας ενός τέτοιου χειρουργείου μπορεί να καλεστεί να αλλάξει τις διατροφικές του συνήθειες για το υπόλοιπο της ζωής του.
Φαρμακευτική θεραπεία
Μετά το πέρας ενός χειρουργείου δεν είναι δυνατόν να μην συνταγογραφηθούν στον ασθενή τα απαραίτητα φάρμακα. Έτσι και στην περίπτωση μας ο γιατρός θα συνταγογραφήσει στον ασθενή φάρμακα που είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση της ελκώδης κολίτιδας μετά την επέμβαση όπως είναι τα αντιφλεγμονώδη.
Φροντίδα των πληγών
Εάν υπάρχουν πληγές από την επέμβαση, η φροντίδα τους είναι σημαντική για την πρόληψη επιπλοκών και την προώθηση της επούλωσης.
Επανεκπαίδευση στον έλεγχο της στοματικής παροχής
Εάν o χειρούργος γιατρός αποφάσισε μαζί με τον ασθενή να προχωρήσουν σε επέμβαση που συμπεριλαμβάνει στοματική απόφαση, ο ασθενής μπορεί να χρειαστεί εκπαίδευση σχετικά με τη συλλογή και τη φροντίδα των κοπράνων.
Ποιο είναι το κόστος μίας επέμβασης για αντιμετώπιση ελκώδης κολίτιδας; Είναι προσιτές οι τιμές;
Εξαιτίας διάφορων περιορισμών από τον Ιατρικό Σύλλογο το ακριβές κόστος της επέμβασης δεν είναι δυνατόν να αναφερθεί δημοσίως. Ωστόσο, το κόστος του χειρουργείου είναι αρκετά προσιτό και εξαρτάται από την τεχνική που θα επιλεγεί ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ασθενούς. Στους ασθενείς με ιδιωτική ασφάλεια καλύπτεται ανάλογα με το ασφαλιστήριο τους. Αν ενδιαφέρεστε να ενημερωθείτε σχετικά με το κόστος της επέμβασης μπορείτε να μας στείλετε μήνυμα ή να τηλεφωνήσετε στο τηλέφωνο επικοινωνίας που μπορείτε να βρείτε εδώ (πρόσθεσε το κατάλληλο hyperlink). Είμαστε στη διάθεση σας για οποιαδήποτε απορία ή διευκρίνιση χρειάζεστε.
Συμπερασματικά
Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια μακροχρόνια πάθηση. Η αντιμετώπιση αυτής της σοβαρής παθήσεως απαιτεί μια σωστή συνεργασία μεταξύ χειρούργου γιατρού και ασθενή για άμεσα και μόνιμα αποτελέσματα. Η άμεση πρόληψη και αντιμετώπιση του είναι αναγκαία ώστε ο ασθενής να απαλλαχτεί από κρίσιμες συνθήκες στον τρόπο ζωής του.
Η θεραπεία όπως και η αποθεραπεία είναι σημαντικό να προσαρμόζεται ατομικά στις ανάγκες κάθε ασθενούς αφού διαφέρουν ο τρόπος ζωής, οι συνήθειες, η ηλικία και άλλοι τέτοιοι παράγοντες. Αναγκαίο είναι ο ασθενής να ακολουθεί πιστά τις οδηγίες του γιατρού του ώστε να καταφέρει άμεση και σωστή αντιμετώπιση του της ελκώδης κολίτιδας.
Τέλος, η εξειδικευμένη φροντίδα, η προσωποποιημένη προσέγγιση και η υποστήριξη από την οικογένεια και τα κοντινά πρόσωπα του ασθενούς είναι ουσιώδεις παράγοντες που συμβάλλουν στην επιτυχημένη ανάρρωση των ασθενών με ελκώδης κολίτιδα. Αν έχεις κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα και επιμένει μην το αφήνεις, επισκέψου τον γιατρό σου σήμερα!